Hoc ke toan cap toc tai thanh hoa
Việc xác định nguyên giá tài sản cố định vô hình là bước quan trọng giúp doanh nghiệp ghi nhận tài sản chính xác, trích khấu hao đúng quy định và hạn chế rủi ro thuế.
Trong bối cảnh chính sách thuế – kế toán liên tục thay đổi, nắm rõ cách tính nguyên giá theo quy định mới nhất là điều cần thiết để đảm bảo minh bạch tài chính và tối ưu chi phí.
Bài viết dưới đây tổng hợp nguyên tắc xác định nguyên giá TSCĐ vô hình kèm ví dụ thực tế, giúp doanh nghiệp dễ dàng áp dụng ngay.
Nguyên giá bao gồm:
- Giá mua thực tế (chưa gồm VAT được khấu trừ)
- Thuế không được hoàn lại (VAT không khấu trừ, thuế nhập khẩu…)
- Chi phí trực tiếp đưa tài sản vào trạng thái sử dụng: phí cài đặt, nâng cấp, tư vấn kỹ thuật, đào tạo sử dụng…
Lưu ý thuế mới:
- VAT của phần mềm không chịu thuế hoặc 0% tùy loại theo Luật Thuế GTGT sửa đổi → không tính vào nguyên giá.
- Chi phí trả góp chỉ tính phần giá mua trả ngay; lãi trả chậm không được tính vào nguyên giá.
Ví dụ:
Doanh nghiệp mua phần mềm ERP giá 300 triệu, VAT 0%, chi phí triển khai 50 triệu.
→ Nguyên giá = 300 + 50 = 350 triệu đồng.
TSCĐ vô hình mua theo hình thức trao đổi
Nguyên giá được xác định theo:
- Giá trị hợp lý của tài sản nhận về hoặc
- Giá trị hợp lý của tài sản đem trao đổi (có điều chỉnh phần chênh lệch thanh toán)
Nếu trao đổi với tài sản tương tự, nguyên giá = giá trị còn lại của tài sản đem đổi.
Ví dụ:
Doanh nghiệp đổi bản quyền phần mềm cũ (giá trị còn lại 40 triệu) để lấy bản quyền phần mềm mới, không bù tiền.
→ Nguyên giá TSCĐ mới = 40 triệu.
TSCĐ vô hình được cấp, biếu, tặng, hoặc điều chuyển
- Nếu được tặng/biếu: nguyên giá = giá trị hợp lý + chi phí đưa vào sử dụng.
- Nếu điều chuyển nội bộ: nguyên giá = giá trị ghi sổ của đơn vị chuyển.
Quy định thuế hiện hành:
- Giá trị TSCĐ được biếu/tặng vẫn được trích khấu hao nếu liên quan hoạt động SXKD.
- Thuế TNDN chấp nhận chi phí khấu hao nếu có đầy đủ chứng từ chứng minh quyền sở hữu.
Ví dụ:
Công ty mẹ điều chuyển quyền sử dụng phần mềm cho công ty con, giá trị còn lại trên sổ là 120 triệu.
→ Công ty con ghi nguyên giá 120 triệu, tiếp tục trích khấu hao phần còn lại.
TSCĐ vô hình tự tạo (quy định cập nhật)
Nguyên giá gồm các chi phí liên quan trực tiếp đến:
- Giai đoạn phát triển (development phase)
- Thử nghiệm kỹ thuật
- Thiết kế, lập trình, kiểm thử
Không được ghi nhận là TSCĐ vô hình:
- Chi phí nghiên cứu (research phase)
- Chi phí marketing, xây dựng thương hiệu, nhãn hiệu
- Chi phí tạo lập danh sách khách hàng
- Chi phí không chứng minh được lợi ích kinh tế tương lai
Ví dụ:
Doanh nghiệp phát triển ứng dụng nội bộ:
- Chi phí nghiên cứu: 80 triệu → chi phí kỳ
- Chi phí phát triển: 200 triệu → được ghi nguyên giá
→ Nguyên giá TSCĐ vô hình = 200 triệu
TSCĐ vô hình là quyền sử dụng đất (QSDĐ)
Được ghi nhận là TSCĐ vô hình nếu:
- Được giao đất có thu tiền sử dụng đất
- Nhận chuyển nhượng QSDĐ hợp pháp
- Thuê đất trả tiền một lần trước Luật Đất đai 2003 và còn thời hạn ≥ 5 năm
- Được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
Không được ghi nhận:
- Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất
- Thuê đất trả tiền hàng năm
- Thuê đất trả tiền một lần nhưng không có giấy chứng nhận QSDĐ (sau 2003)
Ví dụ:
Doanh nghiệp mua QSDĐ với giá 3 tỷ, chi phí đền bù 300 triệu, lệ phí trước bạ 60 triệu.
→ Nguyên giá = 3.360 triệu đồng.
Thuế TNDN: QSDĐ không trích khấu hao, nhưng được phân bổ quyền lợi vào chi phí nếu là đất thuê trả tiền một lần triển khai dự án.
TSCĐ vô hình là quyền sở hữu trí tuệ
Bao gồm chi phí để doanh nghiệp sở hữu:
- Quyền tác giả
- Quyền sở hữu công nghiệp
- Quyền giống cây trồng
- Bằng sáng chế, kiểu dáng công nghiệp…
Ví dụ:
Chi phí đăng ký & bảo hộ nhãn hiệu 150 triệu.
→ Ghi tăng nguyên giá TSCĐ vô hình 150 triệu.
TSCĐ vô hình là phần mềm
Nguyên giá gồm:
- Giá mua phần mềm
- Phí cài đặt
- Phí nâng cấp để đáp ứng yêu cầu sử dụng
- Phí đăng ký bản quyền
- Phí bảo trì giai đoạn đầu (nếu gắn với việc đưa vào sử dụng)
Lưu ý thuế mới:
- Phí bảo trì hằng năm không tính vào nguyên giá, hạch toán chi phí kỳ.
- Phần mềm thường không chịu thuế VAT, tùy loại.
Ví dụ:
Doanh nghiệp mua bản quyền phần mềm thiết kế 100 triệu, phí triển khai 20 triệu.
→ Nguyên giá = 120 triệu.
Việc xác định đúng nguyên giá tài sản cố định vô hình không chỉ đảm bảo tính chính xác của báo cáo tài chính mà còn giúp doanh nghiệp tuân thủ quy định thuế và tối ưu chi phí trong dài hạn.
Khi nắm rõ cách tính nguyên giá theo từng loại tài sản và cập nhật kịp thời các quy định mới, doanh nghiệp có thể chủ động kiểm soát rủi ro và nâng cao hiệu quả quản lý tài sản.
Hy vọng các hướng dẫn và ví dụ trong bài đã giúp bạn dễ dàng áp dụng vào thực tế. Nếu cần hỗ trợ xây dựng quy trình kế toán – thuế chuẩn cho doanh nghiệp, bạn hoàn toàn có thể yêu cầu thêm.
TRUNG TÂM ĐÀO TẠO KẾ TOÁN THỰC TẾ – TIN HỌC VĂN PHÒNG ATC
DỊCH VỤ KẾ TOÁN THUẾ ATC – THÀNH LẬP DOANH NGHIỆP ATC
Địa chỉ:
Số 01A45 Đại lộ Lê Lợi – Đông Hương – TP Thanh Hóa
( Mặt đường Đại lộ Lê Lợi, cách bưu điện tỉnh 1km về hướng Đông, hướng đi Big C)
Tel: 0948 815 368 – 0961 815 368
Nơi học kế toán uy tín tại Thanh Hóa
Nơi học kế toán uy tín ở Thanh Hóa